3&Բ;марта&Բ;2021
Медер Акенеев, БААУнун Эл аралык жана бизнес укук программасын (2016) жана Борбордук Европа Университетинин Магистратура программасын (2017) бүтүрүүчүсү, GRATA Эл аралык юридикалык фирмада өнөктөш: “БААУнун Эл аралык жана бизнес укук программасынын сыймыктуу бүтүрүүчүсү катары, программага сапаттуу билим жана сунушталган мүмкүнчүлүктөр үчүн абдан ыраазымын.”
БААУдагы акыркы курстумда Борбордук Европа Университетинин Эл аралык бизнес укугу боюнча магистрдик программага кабыл алынып, окутуунун, жашоонун, ден соолуктун жана кошумча жеке чыгымдарды жаба турган стипендия алдым. Бул окуу программасы толук үмүтүмдү актады. Будапештте сонун бир жыл өткөрдүм, дүйнөнүн ар кайсы өлкөлөрүнөн келген кызыктуу адамдар менен таанышып, Европаны кыдырып жүрдүм. Акыры 2017-жылы магистратураны ийгиликтүү аяктадым. Булардын баары көбүнчө БААУнун аркасында мүмкүн болду. Жогорку академиялык көрсөткүчтөр, факультет мүчөлөрүнүн колдоосу жана сунуштары, ошондой эле университеттин эл аралык аброю мага эмгек тажрыйбам болбосо дагы магистратура программасына кабыл алынып, стипендия алуу мүмкүнчүлүгүн берди. Ошол эле учурда, БААУда алган билим магистратура программасын ийгиликтүү аяктоого шарт түзүп, европалык, америкалык жана башка азиялык университеттерден келген курсташтарымдын арасында өзүмдү эч качан төмөн сезген жокмун.
Программанын негизги өзгөчөлүгү – сунушталган мыкты мүмкүнчүлүктөрдүн көптүгү. Студенттер сапаттуу юридикалык билим алышат. Алар дүйнөдөгү эң атактуу соттук мелдештерге катышып, Вена, Вашингтон, Сингапур сыяктуу шаарларга классташтары менен бара алышат. Чет өлкөдө алмашуу семестрин өткөрүп же программанын алкагында юридикалык клиникада чыныгы адамдарга көйгөйлөрүн чечүүгө жардам берүү мүмкүнчүлүгүнө ээ болушат. Программа бүтүрүүчүлөргө алдыңкы университеттерде магистратурада окуу же юридикалык фирмаларда, эл аралык уюмдарда жана ири корпорациялардын юридикалык бөлүмдөрүндө карьерасын баштоо мүмкүнчүлүгүн ачат. Бардыгы ушул мүмкүнчүлүктөрдү колдонуп калуу гана керек.
Магистратураны бүтүргөндөн кийин дароо эле Бишкектеги GRATA Эл аралык юридикалык фирмасынан ишке орношуу сунушун алдым. GRATA бул региондогу алдыңкы юридикалык фирмалардын бири болуп саналат жана 19 өлкөдө өкүлчүлүктөрү бар. Компания тууралуу биринчи жолу БААУдагы 2-курста окуу программасынын талаптарына ылайык тажрыйба өтүү мүмкүнчүлүгүн издегенде билдим. Натыйжада, үч айлык жайкы практикадан өтүп, команда менен жакындан таанышып, юридикалык консультация берүү менен таанышып, өзүм жөнүндө жакшы таасир калтырдым, бул үч жылдан кийин мага сунушталган ишке алуунун негизги факторлорунун бири болду.
Биздин компания чет элдик жана эл аралык уюмдардын Кыргызстандагы ишмердүүлүгүн юридикалык колдоо жана консультация берүү менен алектенет. 15 жылдан ашык убакыттан бери биз жергиликтүү рыноктогу каржылык, корпоративдик жана коммерциялык өзгөрүүлөрдүн алдыңкы катарында келебиз. Компаниянын кызматкерлеринин көбү Европанын, Россиянын жана Американын алдыңкы университеттеринин магистратура программаларынын бүтүрүүчүлөрү. Кызыктуусу, кызматкерлердин жарымы БААУнун Эл аралык жана бизнес укук программасынын бүтүрүүчүлөрү.
Учурдагы тажрыйбам каржылык жана корпоративдик укук, ошондой эле банкинг жана инфраструктуралык тармактардагы биригүүлөр жана сатып алууларды камтыйт. Негизги милдеттеримдин бири – Европанын алдыңкы инвестициялык фонддору жана эл аралык каржы уюмдарына Кыргыз Республикасындагы банктарды, микрофинансылык компанияларды жана ири өнөр жай ишканаларын чек аралык каржылоо боюнча консультация берүү. Андан сырткары, мен Кыргыз Республикасынын патенттик ишенимдүү өкүлүмүн.
БААУдагы Эл аралык жана бизнес укук программасында окуу учурунда алган билим жана көндүмдөр мага магистратурада жана андан кийинки ишимде чоң жардам берди. Окуу программасы академиялык эркиндик жана чынчылдык принциптерине негизделген. Бардык окуунун негизинде сыни ой жүгүртүү турат. Менин оюмча, бул университетке карьерада гана эмес, жалпы жашоодо да жардам бере турган баалуулуктар топтому менен бүтүрүүчүлөрдү даярдоого мүмкүндүк берет.
Эл аралык жана бизнес укук программасы тууралуу айтсак, үч негизги элементти белгилегим келет. Биринчиден, окутуунун салыштырмалуу методу студенттерге жергиликтүү укук жөнүндө гана эмес, чет өлкөлөрдүн укуктук системалары жөнүндө да маалымат алууга мүмкүндүк берет. Бул магистратурада окуп жүргөндө жана азыр ишимде чет өлкөлөрдүн укуктары боюнча ар кандай маселелерге туш болгондо абдан жардам берет.
Экинчиден, окуу предметтерин тандоо жана өзүнүн сабактардын графигин түзүү мүмкүнчүлүгү, ошондой эле өлкөнүн алдыңкы практик-юристтери окуткан уникалдуу сабактардын кеңири тандоосу. Кыргызстанда мындай адистештирилген билимди башка жерде ала алмак эмесмин деп ойлойм. Бул программа бүтүрүүчүлөрүнүн эмгек рыногундагы атаандаштыкка жөндөмдүүлүгүн олуттуу жогорулатат.
Үчүнчүдөн, бул - профессионалдык юридикалык англис тилин билүү жөндөмү. Азыркы учурда көп адамдар англисче сүйлөй алабыз дешет, бирок англисче сапаттуу юридикалык иштерди жасай алгандар өтө аз. Эл аралык жана бизнес укук программасынын бүтүрүүчүлөрү юридикалык англис тилин мыкты деңгээлде өздөштүрүшкөн.